Mehmet Ali DEMİR

Kızılbaş Alevilikte Hak ve Hızır Kavramı

Mehmet Ali DEMİR
  28-12-2024 11:19:00

Kızılbaş Alevilik, binlerce yıllık köklere dayanan ve evrene, insana, doğaya bütüncül bir yaklaşımla şekillenen bir inancı temsil eder. Bu yol, insanı merkeze alan bir anlayışla, adalet ve doğayla uyumu esas alır. Hak ve Hızır kavramları, Kızılbaş Alevilik inancında özünü oluşturan iki temel unsurdur ve bu unsurlar, bu kadim inancın derin felsefi boyutunu anlamak için önemlidir.

Hak Kavramı: Evrendeki Her Şeyin Birliği

Kızılbaş Alevilikte “Hak,” evrendeki tüm varlıkların içinde mevcut olan kutsal bir özdür. Bu anlayışın temelinde, hakkın evrenin her zerresinde bulunduğu inancı yatar. Ne yedi kat gökte ne de yedi kat yerde bir tanrı kavramı vardır; çünkü bu inanca göre, hak sadece bireylerin kendi vicdanında ve doğanın ta kendisinde bulunur.

Alevilikte cennet ve cehennem kavramları, bu dünyada yaşanan hayatın kendisiyle şekillenir. Kısa süreli maddi varlığımızda yaptıklarımızla yaşarken cenneti ya da cehennemi yaratırız. İnanca göre, başka bir dünyada hesap verme ya da bir kurtuluş vaadi yoktur; çünkü her birey şimdiki zamanda kendi hakikatiyle yaşar ve şimdiki zamanda yaptıklarıyla yargılanır.

Alevilikte devir anlayışı da bu düşüncenin bir parçasıdır. Bu anlayış, bedensel varlığımızın ölümle birlikte toprağa dönüşerek yeni bir yaşama katılacağını savunur. Beden toprağa, toprak ise bitkiye can verir. Bu döngüyüe can, evrenin bir parçası olarak sonsuza dek süreklilik gösterir. “Hak ile hak olmak” ifadesi, bu döngünün derin anlamını özetler: Her can, evrendeki büyük bütünün ayrılmaz bir parçasıdır.

Hızır: Darda Olana Kavuşan

Hızır, Alevilik inancında hayata dokunan, yardımlaşmayı ve dayanışmayı simgeleyen bir kavramdır. Popüler inançta Hızır, genellikle bir kurtarıcı ya da doğaötesi bir figür olarak algılansa da, Kızılbaş Alevilikte Hızır, tam tersine, doğanın ve insanın özünün bir yansımasıdır. Hızır, hayatın içinde olan, darda kalının yanında biten, insanı insana kavuşturan bir gerçekliliktir.

Bu inanca göre, Hızır olmak, toplumun her bireyinin birbirine yardım eli uzatmasını gerektirir. Hızır, gizemli bir kurtarıcı değil, dayanışmanın, dostluğun ve insanın insanla buluşmasının adıdır. Bu anlayış, Alevi toplumunun ahlaki çerçevesini oluşturur ve toplumsal yaşamın temelini şekillendirir.

Aleviliğin Bağımsız Yoluna Sahip Çıkmak

Ne yazık ki, Kızılbaş Alevilik, tarih boyunca hem cehalet hem de çıkar hesapları nedeniyle çeşitli çarpıtmalarla karşı karşıya kalmıştır. Bu kadim inancın, tek tanrılı dinlerle ve onların kutsal kitaplarıyla bağı olmadığı gerçeği, defalarca görmezden gelinmiş ve Alevilik, İslam’la aynılaştırılmaya çalışılmıştır. Ancak bu yanlış yönlendirmeler, Aleviliğin özünü anlamaktan uzak bir yaklaşımı temsil eder. Alevilik, doğaya, insana ve evrene dayalı bir inancı ifade eder ve bu özü korumak, bu yolun gerçek öğretisini savunmak, tüm Aleviler için bir sorumluluk olmalıdır.

Öze Dönmenin Önemi

Bugün, Aleviliğin özünü dönmek, bu yolun felsefi derinliğini yeniden anlamak ve bu anlayışı gelecek nesillere aktarmak kritik bir öneme sahiptir. Hakkı evrendeki her şeyde gören ve Hızır’ı yaşamın kendisi olarak algılayan bu kadim yol, modern dünya koşullarında insanlığın aradığı küresel değerlerin ta kendisini sunar. Adalet, dayanışma, çevre bilinci ve bireyin kendi özünü dönme çabası, bu inancın sürekliliği için yaşamsal öneme sahiptir.

Kızılbaş Alevilik, insanın kökenine, yani özünü oluşturan evrene dönmeye bir çağrıdır. Bu çağrıyı anlayıp benimsemek, sadece Alevilik için değil, insanlık için de daha adil ve uyumlu bir geleceğin kapılarını aralayacaktır.

Aşk ile…

Mehmet Ali Demir

  Bu yazı 1579 defa okunmuştur.

  YORUMLAR 0 Yorum YORUM YAP

Bu Yazı'ya ilk yorum yapan siz olun.

  FACEBOOK YORUM

Yorum

  YAZARIN DİĞER YAZILARI

  BİZİ TAKİP EDİN

  • ÇOK OKUNANLAR

      SON YORUMLAR

    PUAN DURUMU

    Takım O G M B A Y P AV
    1 Galatasaray 23 20 0 3 59 23 63 +36
    2 Fenerbahçe 23 18 2 3 60 23 57 +37
    3 Samsunspor 23 14 5 4 37 23 46 +14
    4 Eyüpspor 23 11 5 7 35 21 40 +14
    5 Beşiktaş 22 10 4 8 33 22 38 +11
    6 Göztepe 22 10 7 5 40 27 35 +13
    7 Başakşehir FK 23 9 8 6 39 31 33 +8
    8 Kasımpaşa 23 7 6 10 41 45 31 -4
    9 Trabzonspor 22 7 7 8 36 26 29 +10
    10 Gaziantep FK 22 8 9 5 28 30 29 -2
    11 Alanyaspor 23 7 9 7 25 31 28 -6
    12 Çaykur Rizespor 23 8 12 3 27 39 27 -12
    13 Antalyaspor 23 7 10 6 26 42 27 -16
    14 Konyaspor 23 6 11 6 29 37 24 -8
    15 Sivasspor 23 6 12 5 27 39 23 -12
    16 Kayserispor 22 4 9 9 23 42 21 -19
    17 Bodrum FK 23 5 13 5 16 29 20 -13
    18 Hatayspor 23 2 14 7 24 42 13 -18
    19 Adana Demirspor 23 2 18 3 21 54 3 -33
    Takım O G M B A Y P AV
    1 Kocaelispor 25 17 5 3 40 20 54 +20
    2 Fatih Karagümrük 25 13 5 7 41 23 46 +18
    3 Erzurumspor FK 25 13 8 4 37 20 43 +17
    4 Gençlerbirliği 25 12 6 7 31 21 43 +10
    5 Bandırmaspor 25 11 7 7 34 31 40 +3
    6 Çorum FK 25 10 7 8 32 24 38 +8
    7 Keçiörengücü 25 10 8 7 38 29 37 +9
    8 İstanbulspor 25 11 11 3 36 28 36 +8
    9 Ümraniyespor 25 10 9 6 35 33 36 +2
    10 Pendikspor 25 10 9 6 30 29 36 +1
    11 Amed SK 25 8 6 11 25 23 35 +2
    12 Esenler Erokspor 25 9 9 7 33 31 34 +2
    13 Boluspor 25 9 9 7 32 29 34 +3
    14 Sakaryaspor 25 8 7 10 32 34 34 -2
    15 Manisa FK 25 10 12 3 35 34 33 +1
    16 Iğdır FK 25 9 11 5 27 28 32 -1
    17 MKE Ankaragücü 25 9 12 4 30 27 31 +3
    18 Şanlıurfaspor 25 8 12 5 30 34 29 -4
    19 Adanaspor 25 4 13 8 20 43 20 -23
    20 Yeni Malatyaspor 25 0 25 0 10 87 21 -77
    Takım O G M B A Y P AV
    1 Sarıyer 23 17 1 5 55 14 56 +41
    2 Batman Petrolspor 23 17 5 1 42 19 52 +23
    3 Altınordu 23 13 2 8 46 20 47 +26
    4 GMG Kastamonuspor 23 13 2 8 39 18 47 +21
    5 Adana 1954 Futbol Kulübü 23 12 5 6 42 21 42 +21
    6 İskenderunspor A.Ş. 23 10 5 8 34 22 38 +12
    7 Beykoz Anadolu 23 10 8 5 29 27 35 +2
    8 24Erzincanspor 23 8 7 8 31 32 32 -1
    9 Fethiyespor 23 7 7 9 25 23 30 +2
    10 Kırklarelispor 23 7 8 8 29 26 29 +3
    11 1461 Trabzon FK 23 7 10 6 28 29 27 -1
    12 İnegölspor 23 6 8 9 24 28 27 -4
    13 Isparta 32 Spor 23 5 7 11 21 24 26 -3
    14 Kepezspor FAŞ 23 6 12 5 25 33 23 -8
    15 Karaköprü Belediyespor 23 3 12 8 23 38 17 -15
    16 Sincan Belediye Ankaraspor 23 3 13 7 17 34 16 -17
    17 Altay 23 5 15 3 18 47 15 -29
    18 Hes İlaç Afyonspor 23 0 22 1 6 79 5 -73
    Takım O G M B A Y P AV
    1 Bursaspor 20 15 0 5 43 7 50 +36
    2 Karşıyaka 20 12 3 5 34 17 41 +17
    3 Belediye Kütahyaspor 20 11 4 5 35 21 38 +14
    4 Düzcespor 20 10 3 7 28 16 37 +12
    5 Silifke Belediye Spor 20 9 5 6 36 23 33 +13
    6 Anadolu Üniversitesi 20 8 6 6 27 19 30 +8
    7 Muş Spor Kulübü 20 7 4 9 23 18 30 +5
    8 Bornova 1877 20 5 7 8 27 34 23 -7
    9 Artvin Hopaspor 20 5 7 8 13 21 23 -8
    10 Kırşehir Futbol SK 20 6 9 5 21 32 23 -11
    11 23 Elazığ Futbol Kulübü 20 5 8 7 13 19 22 -6
    12 Kahramanmaraşspor 20 6 10 4 18 27 22 -9
    13 Tokat Bld Plevnespor 20 4 9 7 14 21 19 -7
    14 Kuşadasıspor 20 5 14 1 18 33 16 -15
    15 Bulvarspor 20 3 10 7 17 34 16 -17
    16 Ergene Velimeşe 20 2 14 4 8 33 10 -25
    Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
     21/02/2025 Bodrum FK vs Hatayspor
     21/02/2025 Eyüpspor vs Beşiktaş
     22/02/2025 Sivasspor vs Konyaspor
     22/02/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
     22/02/2025 Samsunspor vs Çaykur Rizespor
     23/02/2025 Kayserispor vs Göztepe
     23/02/2025 Alanyaspor vs Adana Demirspor
     23/02/2025 Trabzonspor vs Gaziantep FK
     24/02/2025 Galatasaray vs Fenerbahçe
     24/02/2025 Galatasaray - Fenerbahçe Fenerbahçe ligdeki son 9 maçında hiç kaybetmedi  Fenerbahçe yenilmez
    Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
     21/02/2025 Manisa FK vs Boluspor
     22/02/2025 Keçiörengücü vs Gençlerbirliği
     22/02/2025 Şanlıurfaspor vs Kocaelispor
     22/02/2025 Çorum FK vs Adanaspor
     22/02/2025 İstanbulspor vs Fatih Karagümrük
     22/02/2025 MKE Ankaragücü vs Bandırmaspor
     23/02/2025 Erzurumspor FK vs Iğdır FK
     23/02/2025 Pendikspor vs Esenler Erokspor
     23/02/2025 Amed SK vs Yeni Malatyaspor
     23/02/2025 Ümraniyespor vs Sakaryaspor
     23/02/2025 Amed SK - Yeni Malatyaspor Yeni Malatyaspor ligdeki son 25 maçını kaybetti  Amed SK kazanır
     23/02/2025 Amed SK - Yeni Malatyaspor Amed SK ligde evindeki son 8 maçında hiç kaybetmedi  Amed SK yenilmez
     23/02/2025 Ümraniyespor - Sakaryaspor Sakaryaspor ligde deplasmandaki son 5 maçında hiç kaybetmedi  Sakaryaspor yenilmez
    Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
     22/02/2025 Kırklarelispor vs İnegölspor
     22/02/2025 Sincan Belediye Ankaraspor vs Sarıyer
     23/02/2025 Fethiyespor vs 1461 Trabzon FK
     23/02/2025 Altay vs İskenderunspor A.Ş.
     23/02/2025 Batman Petrolspor vs Karaköprü Belediyespor
     23/02/2025 Beykoz Anadolu vs Adana 01 Futbol Kulübü
     23/02/2025 GMG Kastamonuspor vs Altınordu
     23/02/2025 Isparta 32 Spor vs Kepezspor FAŞ
     01/03/2025 Altınordu vs Beykoz Anadolu
    Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
     22/02/2025 Karşıyaka vs Kuşadasıspor
     23/02/2025 Anadolu Üniversitesi vs Kırşehir Futbol SK
     23/02/2025 Düzcespor vs Bornova 1877
     23/02/2025 Ergene Velimeşe vs 23 Elazığ Futbol Kulübü
     23/02/2025 Kahramanmaraşspor vs Bursaspor
     23/02/2025 Muş Spor Kulübü vs Bulvarspor
     23/02/2025 Silifke Belediye Spor vs Belediye Kütahyaspor
     23/02/2025 Tokat Bld Plevnespor vs Artvin Hopaspor
     23/02/2025 Anadolu Üniversitesi - Kırşehir Futbol SK Anadolu Üniversitesi ligde evindeki son 7 maçında hiç kaybetmedi  Anadolu Üniversitesi yenilmez