Kemal ATALAR
  20-12-2023 10:31:00

ZERDÜŞT ve AVESTA

Zerdüşt inancının kurucusu Serdeşt tanrısı Ahura, Mazda, olan peygamberin kesin doğum tarihi ve yaşam yılları belli olmamakla birlikte kullandığı dil ve yaşadığı toplum yapısına göre çeşitli fikirler ileri sürülmüştür. 

En tutarlı olanı İran arya dil gurubundan olan Farsça  dilinde yazdığı şiir ve anlatımlarına göre M.Ö 600 yıllarında yaşadığı ve yaydığı kendi adı ile isim yapan Maddemiz  ise M.Ö 1500 yıllarından beri mevcut olup, bu inancın temelleri Rusya, Hindistan pençap ve yoğunluk olarak İran Zaza Kürtleri arasında yaygın olan, ZERVANİZM inancıdır-ki bu inancın en büyük kutsalı Ateş ve Şu dur HAOMA ( kutsal Su ,İslamiyet’te ki Zemzem suyu ismi ta buralara dayanmaktadır) inancı olduğu ve süreç içinde değişerek bu hale evrimleştiği, hatta Mazda inancı Ahura, Mazda dan sonra bile temsilcilerince çok tahrif edilmiştir. 

Mazda’nın tefrika ettiği Zervanizm inancında Ölüler gömülmezdi, yıkanmazdı, çünkü onlar için toprak ve su çok kutsaldır, yıkanarak ve gömülerek su ve toprak kirletilemezdi. 

Ayrıca, 

12 bin öküz derisi üzerine yazılı olan Avesta kuralları, Büyük İskender tarafından  nerede ise tamamına yakını yakılarak imha edilmiş   bunlardan çok az, bir kısmı kurtarılmış ve Afganistan pençap bölgesine giden İnanırlarınca beraberlerinde götürülerek yeniden günümüzdeki haline getirilmiştir. 

Eski Mazda kitabını bulmak mümkün değildir. 

Aesta 3 bölümden oluşmaktadır, 

1-) Yasna (gatha ) : Bu bölüm dini törenlerde tanrıları yüceltme için okunur. 

2-) Vispered.  ( visprat) Tanrılardan 

( Ahura Mazda  ,"iyilik tanrısı ve Ahriman " Kötülük tanrısı) dilek ve temenni lerde bulunmak için okunur 

3-) Vendidat. ( Videvdat) Kötü ruhlardan korunmak ve onları şikayet etmek için okunur. 

Mazdek inancında iki tanrı vardır, Ahura mazda ( iyilik tanrısı) Ahriman ( kötülük tanrısı) şeklindedir, ve tüm oluşumlar bu iki tanrının anlaşması yada tersleşmesi üzerine oluşur. 

Zerdüşt yani Ahura Mazda inancı 

M. Ö.441 yılında İran perslerinden olan Sasani Devleti'nin resmini dini olarak kral 2.Şapur tarafından kabul edilmiştir. 

Mazda inancında ölümden sonra dirilme ve kıyamet, yeniden diriliş vardır. 

köpek, kunduz ve boğa öldürmek çok büyük günah sayılırdı, zina suç sayılırdı, ama Zervanizm de olduğu gibi ölü tenine dokunmak  ruhun çok kirlenmiş olması nedeni ile ölüye dokunmak yasaktı, ola ki yanlışlıkla bile dokunulsa temizlenmek için papaz ( onlar Zaotar diyorlardı) önderliğinde büyük bir tören yapılması gerekiyordu. 

Hergün ve ay onlar için ayrı bir bayramdı, ancak Newroz özel bir gün idi, ortaya ateş yakılır, ateşin etrafında, toplanılır ve Zaotar denilen din adamları ellerine kase içinde kutsal suyu kaldırarak oradaki herkese ikram edilir ve, ateşe su dökülmesi hem yasak hem de günah ve suç olarak biliniyordu. 

Çinvat ( İslam'daki sırat köprüsü. ) Köprüsü'nden ruhlar geçer, iyi ruhlar  köprünün karşı tarafında bekleyen güzeller güzeli kızlar karlılar ve Mazda ile birleşir ve mazdanın papazı savunucusu olarak kalemine mürekkep olur, kötüler ise cinvat köprüsünden geçme sırasında pislik içinde çirkin kılıklı zebaniler bunları aşağı atarlar ve bu kötü ruhlar aşağı düşerek paramparça olurlar. 

İslami inanç gibi cennet cehennem şekli olarak huri ikram değil mazdanın kaleminde yeniden varlık ya da temelli yok olup şeklindedir.  

( Avesta. Yassna.: 30.3-6 ) 

Zerdüşt Avesta kitabında vendidat şiirinde, çiftçiliği, temizliği, kurban yasaklarını, kutsallığı, kendi üstünlüğünü ve Tanrı Ahura mazda'nın katına çıktığını onunla görüştüğünü ( İslam'daki Allah katına yolculuk misali )  ve kalbine tüm iyi güzel ve temizlikleri doldurduğunu, ölülerin gömülmeden yerleşim yerlerinden çok uzaklara dağ başlarına suların olmadığı yerlere yani kurak ve kayalık yerlere bırakılmasını , bunun Ahura Mazda ( tanrının) emri olduğunu anşatır. ( Avesta vendidat bölüm fargard.3-35  ) 

Temiz lik ve iyilikler ve cezalar ise yani ağaç kesmemek, hayvan öldürmemek, Kanlı kurban yapmamak, adam öldürmemek gibi, ve bu yasaklara karşı tavır sergileyenlerde uygulanacak cezalar anlatılmıştır. 

(Avesta, Vandidat bölüm 5.) 

İşte bu ufacık özet bile Mazdek inancının ve o inancın etkisinde kalarak kendi kutsallarında yer verilen ve zaman zaman mitolojik bile olsa hadis havadislerle sanki gökten indirilmiş  tek ve yalnız ve hatta dokunulmaz olduğu sanılan anlayış ve yorulmaların esin kaynaklarının nerelere dayandığı yapılacak basit kıyas ve değerlendirmelerde, hangi felsefenin yada hangi inançların azda olsa benzerlik taşıdığı  yada zorlama ile buradan gelmedir diyerek kendi inanç ve öğretilerini sulandıran bulanık suda balık avlayanların dikkatine sunmak gerekir.. 

 " Anlayana sivrisinek sinek saz anlamayana davul zurna az. "

Zerdüşt inancı tek tanrılı dinlerde öncülük yapan dinlerdendir.

Aşk ile

 

 

  Bu yazı 1235 defa okunmuştur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DİĞER YAZILARI
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 38 33 2 3 92 26 102 +66
2 Fenerbahçe 38 31 1 6 99 31 99 +68
3 Trabzonspor 38 21 13 4 69 50 67 +19
4 Başakşehir FK 38 18 13 7 57 43 61 +14
5 Kasımpaşa 38 16 14 8 62 65 56 -3
6 Beşiktaş 38 16 14 8 52 47 56 +5
7 Sivasspor 38 14 12 12 47 54 54 -7
8 Alanyaspor 38 12 10 16 53 50 52 +3
9 Çaykur Rizespor 38 14 16 8 48 58 50 -10
10 Antalyaspor 38 12 13 13 44 49 49 -5
11 Gaziantep FK 38 12 18 8 50 57 44 -7
12 Adana Demirspor 38 10 14 14 54 61 44 -7
13 Samsunspor 38 11 17 10 42 52 43 -10
14 Kayserispor 38 11 15 12 44 57 42 -13
15 Hatayspor 38 9 15 14 45 52 41 -7
16 Konyaspor 38 9 15 14 40 53 41 -13
17 MKE Ankaragücü 38 8 14 16 46 52 40 -6
18 Fatih Karagümrük 38 10 18 10 49 52 40 -3
19 Pendikspor 38 9 19 10 42 73 37 -31
20 İstanbulspor 38 4 27 7 27 80 16 -53
Takım O G M B A Y P AV
1 Eyüpspor 34 24 7 3 77 31 75 +46
2 Göztepe 34 21 6 7 60 20 70 +40
3 Sakaryaspor 34 17 8 9 50 35 60 +15
4 Bodrumspor 34 15 7 12 43 22 57 +21
5 Çorum FK 34 16 10 8 55 36 56 +19
6 Kocaelispor 34 16 11 7 48 41 55 +7
7 Boluspor 34 15 11 8 33 35 53 -2
8 Gençlerbirliği 34 13 9 12 39 33 51 +6
9 Bandırmaspor 34 13 10 11 49 32 50 +17
10 Erzurumspor FK 34 12 11 11 30 34 44 -4
11 Ümraniyespor 34 12 15 7 40 47 43 -7
12 Manisa FK 34 9 12 13 40 40 40 0
13 Keçiörengücü 34 10 14 10 34 43 40 -9
14 Adanaspor 34 11 17 6 28 45 39 -17
15 Şanlıurfaspor 34 9 14 11 32 37 38 -5
16 Tuzlaspor 34 9 14 11 35 47 38 -12
17 Altay 34 5 25 4 16 76 10 -60
18 Giresunspor 34 2 28 4 16 71 7 -55
Takım O G M B A Y P AV
1 Esenler Erokspor 36 26 5 5 83 29 83 +54
2 Van Spor FK 36 24 6 6 63 37 75 +26
3 Bucaspor 1928 36 21 5 10 54 25 73 +29
4 1461 Trabzon FK 36 21 6 9 71 39 72 +32
5 Ankaraspor 36 15 8 13 45 35 58 +10
6 Yeni Mersin İdman Yurdu 36 16 10 10 50 36 58 +14
7 Beyoğlu Yeniçarşıspor 36 15 14 7 47 38 52 +9
8 Karacabey Belediye Spor 36 13 11 12 43 37 51 +6
9 Ankara Demirspor 36 15 16 5 43 46 50 -3
10 Diyarbekir Spor 36 12 15 9 39 41 45 -2
11 Kırklarelispor 36 11 14 11 33 41 44 -8
12 Altınordu 36 10 13 13 45 39 43 +6
13 Hes İlaç Afyonspor 36 10 14 12 25 38 42 -13
14 Serik Belediyespor 36 10 16 10 29 45 40 -16
15 Nazilli Belediyespor 36 11 16 9 38 57 39 -19
16 Zonguldak Kömürspor 36 11 17 8 41 57 38 -16
17 Kırşehir Futbol SK 36 5 23 8 38 76 23 -38
18 Bursaspor 36 6 22 8 28 64 23 -36
19 Adıyaman FK 36 4 25 7 28 63 19 -35
Takım O G M B A Y P AV
1 Kepezspor FAŞ 28 22 2 4 67 18 70 +49
2 Aliağa Futbol A.Ş. 28 19 0 9 60 18 66 +42
3 Ayvalıkgücü Belediyespor 28 15 6 7 40 25 52 +15
4 52 Orduspor FK 28 14 7 7 40 28 49 +12
5 İnegöl Kafkas GK 28 13 7 8 37 30 47 +7
6 Edirnespor 28 13 10 5 45 28 44 +17
7 Mardin 1969 Spor 28 12 11 5 40 34 41 +6
8 K.Çekmece Sinopspor 28 10 10 8 41 31 38 +10
9 Karabük İdmanyurdu Spor 28 10 13 5 27 44 35 -17
10 Artvin Hopaspor 28 9 12 7 33 29 34 +4
11 Talasgücü Belediyespor 28 10 14 4 34 45 34 -11
12 Kırıkkalegücü FK 28 8 15 5 31 42 29 -11
13 Gümüşhanespor 28 4 14 10 25 49 22 -24
14 Malatya Arguvanspor 28 3 21 4 21 57 13 -36
15 Tarsus İdman Yurdu 28 2 22 4 20 83 10 -63
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 09/08/2024 Galatasaray vs Hatayspor
 10/08/2024 Kasımpaşa vs Konyaspor
 10/08/2024 Antalyaspor vs Göztepe
 10/08/2024 Fenerbahçe vs Adana Demirspor
 11/08/2024 Sivasspor vs Trabzonspor
 11/08/2024 Alanyaspor vs Eyüpspor
 11/08/2024 Samsunspor vs Beşiktaş
 12/08/2024 Bodrum FK vs Gaziantep FK
 12/08/2024 Çaykur Rizespor vs Başakşehir FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 11/08/2024 Adanaspor vs Esenler Erokspor
 11/08/2024 Bandırmaspor vs Erzurumspor FK
 11/08/2024 Boluspor vs Iğdır FK
 11/08/2024 Fatih Karagümrük vs Amed SK
 11/08/2024 İstanbulspor vs Manisa FK
 11/08/2024 Kocaelispor vs Gençlerbirliği
 11/08/2024 MKE Ankaragücü vs Şanlıurfaspor
 11/08/2024 Sakaryaspor vs Keçiörengücü
 11/08/2024 Ümraniyespor vs Çorum FK
 11/08/2024 Yeni Malatyaspor vs Pendikspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 27/04/2024 Malatya Arguvanspor 3 - 4 Talasgücü Belediyespor
 27/04/2024 Gümüşhanespor 2 - 4 Kepezspor FAŞ
 27/04/2024 Artvin Hopaspor 0 - 1 52 Orduspor FK
 27/04/2024 Mardin 1969 Spor 4 - 2 İnegöl Kafkas GK
 27/04/2024 Tarsus İdman Yurdu 1 - 1 Karabük İdmanyurdu Spor
 27/04/2024 Ayvalıkgücü Belediyespor 1 - 0 Edirnespor
 27/04/2024 Aliağa Futbol A.Ş. 6 - 3 Kırıkkalegücü FK
HABER ARŞİVİ
GAZETEMİZ
Tüm Anketler
Web sitemize nasıl ulaştınız?
ŞANS OYUNLARI
BİZİ TAKİP EDİN
  • YUKARI