Çağımızın Prometesi Kaypakkaya’dır!

68 gençliğini anlatan en güzel tanımlama John Lennon’un “Gökyüzünden bir avuç ateş çalıp geceleri ateşe vermeliyiz”  cümlesidir. Kaypakkaya da gökyüzünden ateşi çalıp geceleri gündüze çeviren ve ışıtan çağımızın Promete (Prometheus)’sidir. 

Bildiğimiz mitolojik anlatıma göre uygarlığın ilk öncüsü Promete, ‘Tanrıların ve İnsanların Babası”, “Herşeye Gücü Yeten Kâinatın Efendisi” olarak bilinen, insanlığı küçümseyip karanlıklara terk eden, Tanrıların dokunulmaz dünyasının temsilcisi Zeus’a karşı bir başkaldırı başlatır. İnsanlardan ateşi gizleyen Zeus’un sakladığı bu ateşi Promete gökyüzünden çalar ve insanlığa armağan eder. Zeus, Promete'yi cezalandırır. Bu cezaya göre her sabah bir kartal gelerek Kafkas dağlarında bir kayaya bağlanmış olan Promete'nin ciğerlerini söker ve yer. Ancak Promete'nin ciğerleri her gece yeniden eski şeklini alır. Kendini yeniler. Ciğerlerini yiyen kartalı bertaraf edince de cezası son bulur.. Akıllı, yaratıcı ve bir o kadar da zeki olan Promete, gökyüzünden ateşi çalarak, insanlığa bilimi, uygarlığı, yaratıcılığı verir. Tanrıların yıkılmaz, karşı konulamaz diye kabul edilen otoritesini yerle bir eder, adeta onları küçümser ve düzeni değiştirir.

68’li yıllarda Paris’ten başlayıp tüm dünyaya yayılan özgürlük, eşitlik arzusu, gündüzlerden ateşi çalıp geceleri tutuşturma gücü ve direnci, isyan bilinci ve devrime olan inançla kaçınılmaz olarak buluştu. “Gerçekçi ol, imkansızı iste” sloganını kendine rehber edinen bu Prometeler içinde özgürlük için en bilinçli, en tutarlı ateş hırsızı, henüz 24 yaşında olan ve 1971 kopuşuyla birlikte Diyarbakır zindanlarının karanlık dehlizlerinden, işkence odalarından ülkeyi aydınlığa terk etmek için “ser verip sır vermeyen”  kişi olan çağımızın Prometesi İbrahim Kaypakkaya’dır..

İbrahim ile beraber şehirleri, bozkırları ve dağları tutuşturmayı hedefleyip 68’de öne çıkan ve sisteme karşı silahlı mücadele çıkışı sergileyen diğer ateş hırsızları Deniz Geçmiş ve Mahir Çayan da tarihimizin önemli Prometeleridir. Ancak İbrahim Kaypakkaya’nın, Lenin Stalin, Şnurov ve Mao Zedung düşüncelerinden önemli ölçüde etkilenmesi, O’nun ülkemiz devrimi ile ilgili düşüncelerinin belirgin şekilde farklılaşmasına ve netleşmesine de yol açmıştır ki, bu bağlamda İbrahim özel olarak 71 kopuşundan da belirgin bir şekilde ayrışmaktadır.  

Ayrıca o yıllarda Vietnam, Küba ve Çin Devriminin emperyalizme, gericiliğe ve feodalizme karşı gerçekleşen zaferleri, Büyük Proleter Kültür Devriminin de sadece Çin’de ve Uzak Asya’da değil, tüm ülkelerde yarattığı olumlu etki ve Mao Zedung’un ‘’Burjuva karargâhlarını bombalayın’’, ‘’emperyalizm, kağıttan kaplandır’’  sözleri, sadece İbrahim’de değil, tüm yer kürede önemli oranda bir karşılık buluyordu.

İbrahim Kaypakkaya tarihi, olay ve olguları, yaşanmışlıkları merak eden, okuyup anlamaya, incelemeye çalışan; öğrendiklerini, öngörülerini bilimsel, diyalektik, analitik ve ampirik bir çalışma tarzıyla ete kemiğe büründüren bir kişiliktir. O’nun, somut koşulların somut tahlillerini yapan, bunları tespitlerle harmanlayan,  devlet ve sistemden ideolojik, politik ve örgütsel ayrışma ve hesaplaşma içine giren farklılığı, aynı zamanda O’nun reformist, oportunist, revizyonist, parlamento ve askeri darbelerden umarı olan statükoculardan kopuşu demektir ki, bu radikal, devrimci ve komünist bir kopuştur.

Kemalizmin onlarca yıl ‘eleştirilemez, ilerici, devrimci, anti-emperyalist’ görüldüğünü, yıllarca ‘sol, sosyalist, komünist’ denilen kimi kişi veya kurumların da Kemalizmi eleştirmeye cesaret dahi etmediğini, bilhassa kuyrukçuluk yaptıklarını biliyoruz. Kaypakkaya ise Kemalizmin ‘sözde demokratik, özde faşizm’ olduğunu, devrimin ise ‘Türk Ticaret Burjuvazisi’, ‘Toprak Ağaları’, ‘Tefeciler’ ve ‘Az Gelişmiş Sanayi Burjuvazisinin Devrimi’ olduğunu net biçimde tespit etmiştir.  

Kaypakkaya’nın resmi tarih ve İttihat Terakkinin ideolojisi, milli meseleye bakış açısı ve değerlendirmesi de revizyonizme, şovenizme, ırkçılığa ve gericiliğe karşı bilimsel ve Marksist Leninist’tir. O, bir ulus olarak Kürtlerin de diğer uluslar gibi Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı (UKKTH) ve bağımsız devlet kurma hakları olduğunu açıkça, ilk kez ve cesurca savunmuştur. O, bunu savunarak zalimlerin, ezenlerin yanında değil mazlumlardan yana olduğunu bir kez daha göstermiştir. 

Ayrıca Kaypakkaya, Ermeni soykırımı ve Rum Pontus katliamlarından sonra Türk sanayi orta burjuvazisinin, devletin desteğini alarak Ermeni ve Rumların mallarına, mülklerine el koyduğunu, böylece zenginleştiklerinin de altını çizmiştir. 

Koçgiri, Ağrı, Zilan Katliamları ve Dersim Soykırımında, Komüntern’in,  Sovyetler Birliğinin bile Mustafa Kemal ile Ankara’dan yana tavır almasına, ya da sessiz kalmasına karşın, İbrahim bu katliamlarda devletin sorumlu ve suçlu olduğunu net olarak tespit etmiştir. Merkezi hükümetin bu konulardaki tavrının Türk şovenizmi olduğunu ifade eden, bu zulüm dönemlerine karşı çıkan Kaypakkaya, yine devrimci, komünist bir çıkış ve düşünce ortaya koymuştur. 

Kaypakkaya, 24 Nisan tezleriyle Kemalizm, Milli Mesele, sosyo-ekonomik yapı tespiti, emperyalizm, faşizm, parlamentonun niteliği, revizyonizm, reformizm, oportunizm, legalizm, soykırım ve katliamlar, işçi sınıfı, köylüler, gençlik, kadın sorunu, Aleviler, devrim, halk savaşı, parti, ordu, cephe sorunu, ittifaklar, demokratik halk ve sosyalist devlet konularındaki tespitleri Türkiye halklarına armağan etmiştir.    

İbrahim, milyonlarca emekçi, işçi, köylü, gençlik ve kadın üzerindeki sömürü ve baskı çarklarını yerle bir etmek, adaleti, özgürlüğü, iyiyi, doğruyu sağlayabilmek, sömürü düzenini ortadan kaldırmak için teorik, ideolojik ve politik duruşu, aklı ve ürettikleriyle bugünlere ve geleceğe umut olmayı başarmıştır. 

İbrahim’in savunduğu tezler, düşünceler, devletin üst yönetimi ve istihbarat birimlerince “İhtilalci komünizmin Türkiye’ye uyarlanmış en tehlikeli görüşleri” olarak değerlendirilmiş, Kaypakkaya’dan 93 gün süren işkencelerde de en ufak bir zaaf göremedikleri için onu katletmeyi seçmişlerdir. Kaypakkaya bu tavrıyla da “ser verip sır vermeme geleneğinin öncüsü” olup yıldızlara yolculukta ölümsüzleşmiştir.  

Nasıl ki, binlerce yıl önce Promete, insanlık, uygarlık, bilim ve özgürlükler uğruna mücadele etmiş, her türlü çileyi, eziyeti çekip, işkencelere katlanmış ve insanlığa timsal olduğu için anımsanıyorsa, işte Kaypakkaya da Promete misali, ülkemiz halklarının mutluluğu, özgürlüğü için tiranların zulmüne, haksızlık ve zorbalıklarına karşı direnmiş ve bu yolda serini vermiştir. İşkencecilerin yaşamına son verdiği Kaypakkaya tarih boyunca halkların yüreklerinde yaşamaya devam edecektir.

İbrahim Kaypakkaya, Baba İlyas, Şeyh Bedreddin, Pir Sultan ve sayısız halk önderlerinden öğrenen, öğreten, düşünceleriyle tüm karanlıkları kızıl bir meşale gibi aydınlatmaya devam edecektir. Karanlıkları aydınlığa çeviren tüm Prometelere bin selam olsun!

Erdal YILDIRIM