Toprak Bütünlüğü ve Egemenlik Vurgusu

WELG | Zirveye katılan çoğunluğu Batılı ülkeler olan 80 ülke, Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne saygının, Rusya'nın işgalini sona erdirecek herhangi bir barış anlaşmasının temeli olması gerektiğini vurguladı. Birleşmiş Milletler (BM) tüzüğünde yer alan "toprak bütünlüğü ve egemenliği saygı"nın, Ukrayna'da "kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışın sağlanması için bir temel teşkil edeceği" belirtildi.

İmza Atmayan Ülkeler

Sonuç bildirisini imzalamayan ülkeler arasında Suudi Arabistan, Hindistan, Güney Afrika, Tayland, Endonezya, Meksika, Brezilya ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) yer aldı. Bu ülkeler, nükleer güvenlik, gıda güvenliği ve mahkumların değişimi konularına odaklanan bildiriyi imzalamadılar.

Rusya ve Çin’in Yokluğu

Rusya’nın davet edilmediği zirvede, barışa giden yol haritasının belirlenmesi hedeflendi. Ancak, savaşı başlatan ve sürdüren ülke olan Rusya’nın yokluğu, analistler tarafından konferansın etkisini sınırladığı şeklinde değerlendirildi. Çin ise zirveye katılmadı, ancak Brezilya ile birlikte barış adına alternatif yolları hazırlamaya çalıştı.

Kilit Temalar

Sonuç bildirisinde nükleer güvenlik, gıda güvenliği ve esir değişimi öne çıkan temalar arasında yer aldı. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, bu temaların Rusya ile müzakereler için "asgari koşullar" olduğunu belirtti.

Nükleer enerji tesislerinin güvenliği, serbest ve güvenli ticari seyrüseferin önemi ve Karadeniz ile Azak Denizi'ndeki deniz limanlarına erişim konuları üzerinde duruldu. Gıda güvenliğinin silah haline getirilmemesi gerektiği vurgulandı.

Çocukların İadesi ve İnsan Hakları

Sonuç bildirisinde, sınır dışı edilen ve hukuka aykırı olarak yerlerinden edilen tüm Ukraynalı çocukların ve hukuka aykırı olarak gözaltına alınan tüm Ukraynalı sivillerin Ukrayna’ya iade edilmesi talep edildi. Katar, Ukraynalı çocukların aileleriyle yeniden bir araya getirilmesi için Ukrayna ve Rus heyetlerle görüşmelere ev sahipliği yaparak şu ana kadar 34 çocuğun aileleriyle buluşmasını sağladı.

Beyaz Saray’dan Destek Çağrısı

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Rusya’nın eylemlerinin uluslararası toplum tarafından kınanması ve tersine çevrilmesi gerektiğini vurguladı. Sullivan, Katar gibi ülkelerin çabalarını desteklemek için adımlar atılması gerektiğini belirtti.

Zorla Yerinden Edilen Çocuklar

Ukrayna hükümeti, 19,546 çocuğun sınır dışı edildiğini veya zorla yerlerinden edildiğini bildirirken, Rusya Çocuk Hakları Komiseri Maria Lvova-Belova en az 2,000 çocuğun Ukrayna yetimhanelerinden alındığını belirtmişti. Karadağ Başbakanı Milojko Spajic, zorla Rusya'ya gönderilen Ukraynalı çocukların geri dönmesi için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini ifade etti.

Ukrayna Barış Zirvesi'nde alınan kararlar ve yayınlanan sonuç bildirgesi, uluslararası toplumun Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve barış sürecine verdiği desteği yeniden ortaya koydu. Ancak, zirveye katılmayan kilit ülkelerin yokluğu, barış sürecinin zorluklarını gözler önüne serdi.

@welgmedya.com